UNIA EUROPEJSKA. CZY POWSTANIE EUROPEJSKA AKADEMIA SĘDZIOWSKA

Poszerzyć wiedzę prawników

Akcesja Polski do Unii Europejskiej, a obecnie przygotowania do ratyfikacji Traktatu Konstytucyjnego stworzyły całkowicie nowe wyzwania przed  polskimi sędziami i konieczność współpracy z sędziami z innych państw  UE. Powoduje to konieczność powołania w Polsce - na wzór starych krajów UE - Europejskiej Akademii Sędziowskiej, uważają członkowie Stowarzyszenia Obywatelskich Inicjatyw i Polsko-Niemieckiego Stowarzyszenia  Prawników.

Podczas konferencji "Parlamen­taryzm i sądownictwo a Konstytucja Europejska" zorganizowanej przez Stowarzyszenie Obywatelskich Inicjatyw i Polsko-Niemieckie Stowarzyszenie Prawników  prof. Siegfried Willutzki - prezes  Stowarzyszenia Sądów w Niemczech skoncentrował się na treści  Traktatu Europejskiego. Przypomniał, że jeśli jego ratyfikacja  w państwach członkowskich przebiegnie pomyślnie, to traktat wejdzie w życie 1 listopada 2006 r.  O ile np. w Niemczech Traktat może być ratyfikowany przez parlament większością dwóch trzecich  głosów, to w wielu krajach odbędą  się referenda konstytucyjne. Profesor S. Willutzki dostrzega w Traktacie jego podwójną naturę; z jednej  strony ustanawia Unię obywateli,  z drugiej - Unię państw. Obywatele  sprawują nad instytucjami UE prawo demokratycznej kontroli,  w szczególności przez wybór Parlamentu Europejskiego. Istotne jest,  że każde państwo członkowskie  może, zgodnie ze swoimi przepisami prawa konstytucyjnego, rozstrzygnąć także o wystąpieniu  z Unii Europejskiej, a ta instytucja  nie była przewidziana w dotychczasowych umowach - wskazał prof.  S. Willutzki. Jednym z głównych  celów UE, który również znalazł  odzwierciedlenie w postanowieniach Traktatu Konstytucyjnego,  jest wspieranie kształcenia sędziów, prokuratorów i innych pracowników wymiaru sprawiedliwości. W ocenie prof. S. Willutzkiego,  byłoby źle, gdyby wspieranie doskonalenia zawodowego ograniczało  się tylko do sędziów. Prawo europejskie powinni również poznać  dogłębnie adwokaci, radcowie  prawni, notariusze, jak również  pracownicy administracji państwowej i samorządowej. W państwach  zachodnich od dawna funkcjonują  krajowe akademie sędziowskie. Ale  okazuje się, że to już nie wystarcza.  W krajowych akademiach sędziowskich kształcą się sędziowie z jednego, dwóch państw członkowskich.  Dlatego też w celu szerszej wymiany doświadczeń, w 1992 r. w Niemczech i Luksemburgu powołano ­z poparciem Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego - Europejską Akademię Prawa w Trier.  Jak sama nazwa wskazuje, nie ogranicza się ona do doskonalenia jedynie sędziów, ale obejmuje wszystkie  zawody prawnicze. Koncepcja ta  sprawdziła się w praktyce: 14  państw członkowskich uczestniczy  w pracach Akademii.

Profesor S. Willutzki podkreślił,  że utworzenie w Polsce Europejskiej Akademii Sędziowskiej wiąże  się z opracowaniem planu finansowego. Jego zdaniem z tym projektem mamy szansę uzyskać wsparcie z Komisji Europejskiej.

W liście skierowanym do uczestników spotkania minister sprawiedliwości Andrzej Kalwas podkreślił, że Traktat Konstytucyjny stanowi ważny krok na drodze integracji europejskiej. - Trwające niemal rok doświadczenia z członkostwa w UE dowodzą, że polskie sądy są dobrze przygotowane do stosowania prawa europejskiego. Prowadzone od wielu lat szkolenia uwrażliwiły środowiska prawnicze na konieczność zdobywania informacji o prawodawstwie europejskim oraz stałego podnoszenia kwalifikacji zawodowych - stwierdził minister A. Kalwas.

Artykuł II-107 Traktatu Konstytucyjnego Każda osoba ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia  jej sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sąd  ustanowiony uprzednio na mocy ustawy. Każda osoba ma możliwość uzyskania porady prawnej, skorzystania z pomocy obrońcy  i przedstawiciela. Pomoc prawna jest udzielana osobom, które nie posiadają wystarczających środków w zakresie, w jakim jest ona konieczna dla zapewnienia skutecznego dostępu do wymiaru sprawiedliwości.

---

Gazeta Prawna była patronem medialnym konferencji.